Raga Special in World Minerals (April 29th, 2011) on The CONCERTZENDER

An hour of beautiful raga music by Ravi Shankar (sitar), Parthasarathy Desikan (vocal), Jayanthi Kumaresh (veena) and Vishwa Mohan Bhatt (slide guitar/mohan veena), in Wereldmineralen, Friday April 29th. 2011, 19.00-20.00 (dutch time), a broadcast I’ve produced for The Concertzender.

HOME

7 April 2011: Happy Birthday, Ravi Shankar !

Oceanic – Part 1, a beautiful, atmospheric track of Anoushka playing a sitar-duet with her father. Really touching. When I publish this message, it’s 7 April 2011, Ravi Shankar’s 91st birthday. Happy Birthday, Pandit ! 🙂

HOME

Awesome footage in documentary about fabulous sitarist Nikhil Banerjee

The exceptional/fabulous & one and only Nikhil Banerjee lived up to his own words: “My approach to music is very deep. I do not believe in compromise. My music is based on spiritualism and was practiced to know the Supreme Truth. A musician must lift up the soul of the listeners.” The footage of Nikhil Banerjee’s playing in the video above – taken from a wonderful documentary by Steven Baigel – wonderfully illustrates his statement. It’s priceless stuff that lifts up my soul ! 🙂

HOME

Playing around India : A portrait of Dutch cellist Saskia Rao-De Haas (2002)

Playing around India – A portrait of Dutch cellist Saskia Rao-de Haas, a radio documentary by Pieter de Rooij, produced in 2002. [original Dutch title: Op streek in India – een portret van de Nederlandse celliste Saskia Rao-de Haas]

The documentary is mostly in dutch, but this video offers a transcript in english locked to the timetable, in order to make this production accessible for an international audience. To allow convenient reading of this transcript, you should play the video in HD (1080p).
Production date: May-June 2002. First broadcast by Concertzender on 8 November 2002, also broadcast by Radio Netherlands on 25 and 29 December 2002. Voice narrator: Wim Vriezen.
In the documentary ‘Playing around India’ (produced May-June 2002) programme maker Pieter de Rooij introduces the career of the brilliant 31-year-old (that is, in 2002) cellist Saskia Rao-de Haas. She is one of the very few people, and the only European, to play the classical ragas of North India on the cello. She is considered the only genuine cello soloist by the Indian concert going public. Her virtuosity and deep musicality have introduced a new resonance to Indian music and have been enthusiastically receieved by critics and audiences worldwide. To achieve a proper Indian sound Saskia Rao-de Haas plays on a specially modified cello: smaller (so as to be able to be played sitting on the floor), with five instead of the usual four strings, and with ten ‘sympathetic’ strings. These freely resonating strings give a beautiful Indian sound to the cello and the instrument has quickly become very popular.
For two years (speaking from 2002) Saskia Rao-de Haas has lived in New Delhi with her husband, the famous Indian sitar player Shubhendra Rao. As well as traditional raga improvisations, she and her husband play their own compositions in which they mix classical Indian music with elements from European folkmusic and Western classical music.
In May and June 2002 Saskia and Shubhendra toured outside India when, for the first time, Western audiences were able to hear the combination of sitar and cello in Indian classical music. Programme maker Pieter de Rooij caught up with the couple in Amsterdam where they gave a concert at the KIT Tropen Theatre on 25 May. Saskia talks about her music, her cello and her life in India. Her husband Shubhendra, the violin maker Eduard van Tongeren and her former teacher at the Rotterdam Conservatory, Joep Bor, all have something to say about Saskia’s amazing cello adventure. Recordings from the Amsterdam concert are heard during the documentary.

HOME

Artikel uit 2002 nav vondst Wereldomroep-opnamen Ravi Shankar uit 1957

Hieronder een stukje dat ik schreef voor het personeelsblad van de Wereldomroep nav mijn sensationele vondst op 4 januari 2002 in het Wereldomroeparchief van tot dan toe anoniem weggeborgen opnamen uit 1957 van Ravi Shankar. Zie hierover ook mijn video op Youtube. Ravi Shankar speelde op maandagmiddag 27 mei 1957 – zo heb ik achterhaald – bij de Wereldomroep twee stukken: Raag Tilak Shyam en een Dhun (volksmelodie), met begeleiding van Chatur Lal op tabla en Nodu Mullick op tanpura. In 2002 heb ik de opnamen laten horen in een door mij geproduceerde special over Ravi Shankar voor De Concertzender en enkele jaren daarna zijn de opnamen ook uitgezonden door de NPS-radio.
Klik op de foto hieronder (en daarna opnieuw om verder te vergroten) om mijn korte artikel te lezen.

rskopie_

In de VPRO-Gids (Nr.8, 2002) werd ook aandacht besteed aan mijn vondst. Klik op de foto hieronder om een kort VPRO Gids-artikel te lezen over een door mij geproduceerde Ravi Shankar radiospecial voor de Concertzender, waarin de historische Wereldomroepopnamen voor het eerst op de radio te horen waren.

shankar_vpro-2002

HOME

Youtube-video on my find of Ravi Shankar recordings from 1957

Ravi ShankarMy latest Youtube-video is concerned with a sensational find I did of a recording of Ravi Shankar, made by Radio Netherlands in 1957. I did this find already in January 2002. It might be nice for viewers of my Youtube-channel who are interested in Indian classical music to learn about this interesting historical recording. For more details, see the ‘more info’-section attached to the Youtube-video .

Portrayal of sitarist Purbayan Chatterjee in ‘Gharana’, 30th May 2008

Purbayan Chatterjee (Purbayan Chatterjee)

On Friday May 30th at 8:00 pm I’ll be featuring brilliant sitar player Purbayan Chatterjee from Calcutta in my 90-minute radio programme Gharana. Only 31 years of age, for the last ten years he’s been considered one of the country’s top sitar artists despite his youth. In India, artists of that age are usually regarded as just beginning their mastery. Continue reading

Het melodisch vernuft van sitarspeler Purbayan Chatterjee (Concertzender/Gharana, 28-5-2008)

Op vrijdag 30 mei staat in mijn programma Gharana sitarspeler Purbayan Chatterjee uit Calcutta in de schijnwerpers. Hij wordt al zeker tien jaar als een van de absolute topsitaristen van India beschouwd, maar is toch nog maar 31 jaar, naar Indiase maatstaven een leeftijd waarop het beste van een artiest zich eigenlijk pas begint te manifesteren.

Purbayan Chatterjee behoort tot de befaamde Senia Maihar Gharana, de school rond het muzikale genie Baba Allauddin Khan (1862[?]-1972), guru van grootheden als z’n zoon Ali Akbar Khan (1922) op sarod, z’n dochter Annapurna Devi (1926) op sarod, Pannalal Ghosh (1911-1960) op bansuri en Ravi Shankar (1920) en Nikhil Banerjee (1931-1986) op sitar.

In het eerste half uur van het 90-minuten programma schets ik een muzikaal portret van Purbayan Chatterjee, aan de hand van een interview dat ik met hem had, begin april 2008 op het Darbar Festival in het Engelse Leicester, over z’n carrière en over z’n muziek.


Purbayan Chatterjee op het Darbar Festival 2008 in Leicester ; photo by Arnhel de Serra *


Purbayan Chatterjee in Leicester, Darbar Festival 2008 ; photo by Pieter de Rooij

Purbayan Chatterjee is een zeer veelzijdig muzikant. Naast concerten met Noord-Indiase ragamuziek speelt hij ook met muzikanten uit de Zuid-Indiase ragatraditie en participeert hij wereldwijd in allerlei fusionprojecten van diverse wereld- en jazzmuzikanten. In het muzikale portret is hij in al deze hoedanigheden te horen. Aan bod komt onder meer het recent door hem opgerichte Shastriya Syndicate. Dit ensemble van muzikanten uit de Noord- en Zuid-Indiase ragatraditie maakt de Indiase klassieke muziek veel toegankelijker voor een luisterpubliek dat niet gewend is om naar lange raga’s te luisteren.


Albumhoes van Purbayan Chatterjee’s Shastriya Syndicate

Ook wordt ingezoomd op zijn duet-vertolkingen met veena-speelster Jayanthi Kumaresh, violiste Kala Ramnath en fluitist Shashank. De muziek en invloed van zijn vader Partha Chatterjee, ook sitarist, en van diens goeroe, de legendarische Senia Maihar sitarist Nikhil Banerjee, komen uiteraard ook uitgebreid aan bod. Naast zijn vader en Nikhil Banerjee is ook de legendarische sarod-gigant Ali Akbar Khan voor Purbayan een belangrijke inspiratiebron en guru.


Violiste Kala Ramnath en Purbayan Chatterjee

Purbayan Chatterjee’s grote muzikale talent treedt al vroeg aan het licht en vanaf z’n vijfde krijgt hij sitarles.


Purbayan’s eerste schreden op de sitar

Purbayan treft het dat hij via z’n vader Partha van heel nabij in aanraking kan komen met het spel van de legendarische sitarspeler Nikhil Banerjee van de Senia Maihar Gharana. Samen met Ravi Shankar en Vilayat Khan (1927-2004) behoort Nikhil Banerjee tot de Grote Drie van de Indiase sitar na India’s onafhankelijkheid in 1947. Behalve dat Nikhil Banerjee veelal wordt beschouwd als de beste van de drie, is zijn spel ook het meest melodieus en toegankelijk. Van Nikhil Banerjee is bekend dat hij geen les gaf, maar Partha Chatterjee blijkt een uitzondering.


Partha Chatterjee, de vader van Purbayan

Purbayan’s vader brengt twaalf jaar intensief met Nikhil Banerjee door. Dat heeft deels ook te maken met het belangrijke secretarieel werk -zakelijke correspondentie etc.- dat hij in die jaren voor Nikhil verricht. Partha reist met hem de wereld over en krijgt in die periode dus ook, wellicht als enige sitarist, lessen van Nikhil Banerjee. Purbayan Chatterjee kan daardoor als kind -via z’n vader- de wereld van Nikhil Banerjee van dichtbij ervaren. Voor z’n tiende ontmoet Purbayan Nikhil Banerjee diverse malen in Calcutta en maakt hij kennis met het sitarspel van de maestro. In januari 1986 echter, als Purbayan 9 jaar is, sterft Nikhil Banerjee, slechts 54 jaar oud, aan een hartaanval. Zijn volmaakte techniek, de lyriek en de diep-meditatieve, introspectieve speelstijl hebben dan al een een onuitwisbare indruk gemaakt op de kleine Purbayan.

Purbayan’s werk volg ik al vele jaren en zijn cd-oeuvre behoort tot mijn favoriete ragamuziek. Hoe sterk in zijn spel de invloed van Nikhil Banerjee doorklinkt werd mij vorig jaar nog maar weer es duidelijk via een bevriende programmamaker van de Concertzender-wereldmuziekredactie, Henk Braaksma, een groot liefhebber van Indiase ragamuziek en in het bijzonder een groot kenner van Nikhil Banerjee, zijn favoriete sitarspeler. Hij had ooit het genoegen Nikhil lang geleden een keer bij hem thuis te ontvangen en kreeg toen en passant ook nog wat muzikale tips van hem cadeau (Henk speelt zelf Hawaii-gitaar).


Nikhil Banerjee in de Mozes en Aäronkerk in Amsterdam

Toen Purbayan Chatterjee vorig jaar op een zondagmiddag in mei optrad in het KIT Tropentheater trof ik Henk daar ook. Hem vielen natuurlijk al direct overeenkomsten op in het spel van Purbayan -die hij nog nooit eerder had horen spelen- met het spel van Nikhilji. Flink onder de indruk kocht Henk na het concert van Purbayan Chatterjee diens album Talaash (2006). Enkele dagen later kreeg ik van Henk te horen, dat hij na thuiskomst van het concert nog diezelfde avond Talaash had beluisterd. Wat hij hoorde overviel hem. Het sitarspel van Purbayan bleek zo overweldigend mooi en deed hem zo sterk denken aan Nikhil Banerjee, dat hij al gauw, diep ontroerd, in tranen zat te luisteren.


Het album Talaash

Zijn speelstijl roept inderdaad associaties op met Nikhil Banerjee, maar Purbayan Chatterjee is in de loop der jaren zijn eigen muzikale weg gegaan en heeft een zeer herkenbaar eigen geluid ontwikkeld. Wat ik prachtig vind aan Purbayan’s spel is zijn bijzondere vermogen om binnen de kleinste, door microtonaliteit bepaalde toonsafstanden, diverse klankkleuren te laten horen. Zelfs in de kleine bewegingen van de afzonderlijke ragatoon legt hij al een wereld aan klankkleuren bloot. Ongelooflijk mooi!
Purbayan’s sitarspel levert ook een fraaie balans op tussen de instrumentale en de vocale stijl (op vocaal gebied leerde hij met name veel van Patiala-zangmeester Ajoy Chakrabarty) en de wisselwerking tusen sitar en tabla laat ook niets te wensen over. Met name in de ‘gats’ (instrumentale composities) kun je volop genieten van Purbayan’s uitstekende timing en ritmegevoel, een aspect waar hij heel veel aandacht aan besteed en waarvoor hij -om dit perfect te beheersen- intensief studeerde op tablaritmes bij twee grootmeesters, Zakir Hussain en Anindo Chatterjee. Uit Purbayan’s opbouw en afwikkeling van een raga spreekt een afgewogen gevoel voor verhoudingen, waardoor zijn interpretaties een fraaie spanningsboog krijgen. Last but not least noem ik het melodisch vernuft en de glasheldere muzikale ideeën waarmee Purbayan Chatterjee zijn improvisaties vorm geeft. Zijn gloedvolle, met sustain-klanken doordesemde melodievoering leunt op een bondige, heldere frasering, waardoor z’n melodieën heel toegankelijk zijn. Hiermee toont hij zich wat mij betreft een soort Oosters equivalent van ‘onze’ componist Mozart** (ook een groot improvisator trouwens!), temeer omdat Purbayan zijn krachtige melodieën -net als Mozart- ook in talloze boeiende variaties laat horen. Er klinkt geen noot teveel, elke toon staat als een huis. Het is, hoe dan ook, geniaal.


Purbayan Chatterjee

De zojuist geroemde kwaliteiten van Purbayan Chatterjee komen in de Gharana-uitzending op 30 mei het beste naar voren in een bijna drie kwartier durende uitvoering van de avondraga Puriya waarmee de uitzending wordt besloten. Deze raga is te vinden op het in 2006 verschenen album Talaash. Op Amazon.com besprak ik dit album onlangs heel kort als volgt:

“A not-to-be-missed gem amongst sitar-cd’s. Purbayan Chatterjee excells as ever and displays his matured mastership as he breathes life into the beautiful evening ragas Malgunji and Puriya, both full of serenity, grace, gratitude and fulfillment. In raga Puriya I also sense a mood concerned with a mysterious and rather overwhelming expectation of something precious that’s not really yet disclosed, but still evokes a feeling of bliss and happiness. Subhankar Banerjee’s contribution on tabla is excellent. The beauty is further enhanced -to a breathtaking level- through the superb recording by engineer/producer Derek Roberts. Whenever you play this music, you’ll be experiencing a blissfull evening. A totally rewarding and satisfying album.”

Ik denk dat Purbayan Chatterjee’s uitvoering van de raga ‘Puriya’ niet alleen de doorgewinterde ragaliefhebber maar ook de breed geïnteresseerde muziekliefhebber zal aanspreken. Van harte aanbevolen!

De Concertzender – Gharana – Het melodisch vernuft van Purbayan Chatterjee – vrijdag 30 mei 2008, 20.00-21.30u

* De foto’s zijn aanklikbaar en worden dan in een aantal gevallen groter weergegeven
** Deze vergelijking heb ik wellicht niet helemaal zelf verzonnen, 🙂 want freelance muziekjournalist Ken Hunt trok al eens eenzelfde vergelijking tussen de violiste Kala Ramnath en Mozart, in zijn review van het album Kala (2005) in het blad Jazzwise.

HOME